Việc xây dựng nhà trên đất nông nghiệp không chỉ vi phạm quy định pháp luật mà còn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quy hoạch và sử dụng đất đai tại địa phương. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các quy định pháp luật liên quan và mức phạt khi xây nhà trên đất nông nghiệp là bao nhiêu? Cũng như những hậu quả pháp lý mà người vi phạm có thể phải đối mặt.
1. Có thể xây nhà trên đất nông nghiệp không?
Căn cứ theo quy định tại Điều 9 Luật Đất đai 2024, đất nông nghiệp bao gồm các loại đất sau:
Đất trồng cây hằng năm, gồm đất trồng lúa và đất trồng cây hằng năm khác;
Đất trồng cây lâu năm;
Đất lâm nghiệp, gồm đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất;
Đất nuôi trồng thủy sản;
Đất chăn nuôi tập trung;
Đất làm muối;
Đất nông nghiệp khác.
Như vậy, đất nông nghiệp là loại đất được sử dụng chủ yếu cho mục đích sản xuất nông nghiệp, bao gồm trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản, lâm nghiệp, và các hoạt động liên quan khác. Loại đất này được quy hoạch và quản lý để đảm bảo cung cấp lương thực, thực phẩm, và các sản phẩm nông nghiệp khác cho xã hội.
Đất nông nghiệp được phân loại cụ thể và có các quy định rõ ràng về việc sử dụng và chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Các quy định này nhằm bảo vệ tài nguyên đất nông nghiệp, đảm bảo an ninh lương thực quốc gia và phát triển bền vững ngành nông nghiệp. Việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp cần tuân thủ các quy định của pháp luật và thường phải được sự chấp thuận của các cơ quan có thẩm quyền.
Vậy, việc xây dựng nhà ở trên đất nông nghiệp sẽ được xem là hành vi vi phạm pháp luật và sẽ bị xử phạt tùy vào diện tích đất và khu vực
2. Mức phạt khi xây nhà trên đất nông nghiệp là bao nhiêu?
2.1. Mức phạt khi xây nhà trên đất nông nghiệp tại khu vực nông thôn
Tùy vào loại đất nông nghiệp, diện tích vi phạm mà người vi phạm sẽ bị phạt theo Khoản 3 Điều 9, Khoản 3 điều 10, điều 11 của Nghị định 91/2019/NĐ-CP ngày 19.11.2019 xử lý vi phạm hành chính về đất đai của Chính phủ như sau
Mức phạt khi xây nhà trên đất trồng lúa
Mức phạt | Diện tích |
3.000.000 – 5.000.000 đồng | Diện tích đất chuyển mục đích trái phép dưới 0,01 héc ta. |
5.000.000 – 10.000.000 đồng | Từ 0,01 héc ta đến dưới 0,02 héc ta. |
10.000.000 – 15.000.000 đồng | Từ 0,02 héc ta đến dưới 0,05 héc ta. |
15.000.000 – 30.000.000 đồng | Từ 0,02 héc ta đến dưới 0,05 héc ta. |
30.000.000 – 50.000.000 đồng | Từ 0,05 héc ta đến dưới 0,1 héc ta. |
50.000.000 – 80.000.000 đồng | Từ 0,5 héc ta đến dưới 01 héc ta. |
80.000.000 – 120.000.000 đồng |
Từ 0,5 héc ta đến dưới 01 héc ta. |
120.000.000 đồng – 250.000.000 đồng |
Từ 03 héc ta trở lên. |
Mức phạt khi xây nhà trên đất rừng đặc dụng là rừng trồng, đất rừng phòng hộ là rừng trồng, đất rừng sản xuất là rừng trồng
Mức phạt | Diện tích |
3.000.000 – 5.000.000 đồng | Diện tích đất chuyển mục đích trái phép dưới 0,02 héc ta. |
5.000.000 – 10.000.000 đồng | Từ 0,02 héc ta đến dưới 0,05 héc ta. |
10.000.000 – 15.000.000 đồng | Từ 0,05 héc ta đến dưới 0,1 héc ta. |
15.000.000 – 30.000.000 đồng | Từ 0,1 héc ta đến dưới 0,5 héc ta. |
30.000.000 – 50.000.000 đồng | Từ 0,5 héc ta đến dưới 01 héc ta. |
50.000.000 – 80.000.000 đồng | Từ 01 héc ta đến dưới 05 héc ta. |
100.000.000 – 250.000.000 đồng | Từ 5 héc ta trở lên. |
Mức phạt khi xây nhà trên đất trồng cây hàng năm khác, đất trồng cây lâu năm, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối, đất nông nghiệp khác
Mức phạt | Diện tích |
3.000.000 – 5.000.000 đồng | Diện tích đất chuyển mục đích trái phép dưới 0,02 héc ta. |
5.000.000 – 8.000.000 đồng | Từ 0,02 héc ta đến dưới 0,05 héc ta. |
8.000.000 – 15.000.000 đồng | Từ 0,05 héc ta đến dưới 0,1 héc ta. |
15.000.000 – 30.000.000 đồng | Từ 0,1 héc ta đến dưới 0,5 héc ta. |
30.000.000 – 50.000.000 đồng | Từ 0,5 héc ta đến dưới 01 héc ta. |
50.000.000 – 100.000.000 đồng | Từ 01 héc ta đến dưới 03 héc ta. |
100.000.000 – 200.000.000 đồng | Từ 03 héc ta trở lên. |
>>> Kính mời Quý khách hàng tham khảo thêm bài viết sau đây: Xây dựng chuồng trại trên đất nông nghiệp được không?
2.2. Mức phạt khi xây nhà trên đất nông nghiệp ở khu vực đô thị
Theo Khoản 3 Điều 9, Khoản 3 Điều 11 của Nghị định 91/2019/NĐ-CP ngày 19.11.2019 xử lý vi phạm hành chính về đất đai của Chính phủ quy định cụ thể như sau:
Đối với việc xây dựng nhà trên đất trồng tại khu vực đô thị thì hình thức và mức xử phạt bằng hai lần mức phạt quy định tại khoản 3 Điều 9 Nghị định 91/2019/NĐ-CP
Đối với việc xây dựng nhà trên đất trồng cây hàng năm khác, đất trồng cây lâu năm, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối, đất nông nghiệp khác tại khu vực đô thị thì hình thức và mức xử phạt bằng 02 lần mức phạt quy định tại Khoản 2 Điều 11 Nghị định 91/2019/NĐ-CP
>>> Kính mời Quý khách hàng tham khảo thêm bài viết sau đây: Các phương pháp thành lập bản đồ địa chính
3. Lưu ý về mức phạt khi xây nhà trên đất nông nghiệp
Theo quy định tại Nghị định 16/2022/NĐ-CP, việc xây dựng không phép trên đất nông nghiệp ở Việt Nam là hành vi vi phạm hành chính và sẽ bị xử phạt nghiêm ngặt.
Mức phạt cho hành vi này được quy định cụ thể, với khoản tiền phạt từ 60.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng cho các công trình nhà ở riêng lẻ xây dựng không có giấy phép.
Điều này nhằm đảm bảo rằng các công trình xây dựng tuân thủ quy hoạch và các quy định pháp luật, đồng thời bảo vệ quyền lợi của người dân và sự phát triển bền vững của đất nông nghiệp.
Việc xây dựng trái phép không chỉ ảnh hưởng đến quy hoạch sử dụng đất mà còn có thể gây ra các vấn đề về môi trường và an toàn công trình. Do đó, việc tuân thủ các quy định về xây dựng là hết sức quan trọng.
>>> Kính mời Quý khách hàng tham khảo thêm bài viết sau đây: Ranh giới đất đai là gì?
4. Các câu hỏi thường gặp
Có cần khôi phục lại hiện trạng ban đầu sau khi bị phạt không?
Có, ngoài việc chịu phạt tiền, người vi phạm thường bị buộc phải tháo dỡ công trình xây dựng trái phép và khôi phục lại hiện trạng ban đầu của đất nông nghiệp.
Xây dựng nhà trên đất nông nghiệp có bị xử phạt hành chính không?
Có, việc xây dựng nhà trên đất nông nghiệp mà chưa được phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất sẽ bị xử phạt hành chính theo quy định của pháp luật.
Mức phạt khi xây nhà trên đất nông nghiệp là bao nhiêu?
Mức phạt khi xây nhà trên đất nông nghiệp ở Việt Nam phụ thuộc vào diện tích xây dựng và từng địa phương, nhưng thường dao động từ vài triệu đến hàng chục triệu đồng. Ngoài phạt tiền, người vi phạm có thể bị buộc tháo dỡ công trình và khôi phục hiện trạng ban đầu của đất.
Việc xây dựng nhà trên đất nông nghiệp mà không có sự chuyển đổi mục đích sử dụng hợp pháp không chỉ dẫn đến các mức phạt khi xây nhà trên đất nông nghiệp theo nghĩa vụ hành chính đáng kể mà còn gây nhiều hệ lụy cho người vi phạm, từ việc tháo dỡ công trình đến khôi phục hiện trạng đất. Nếu bạn đang cần tìm hiểu chi tiết hơn về quy trình và thủ tục pháp lý liên quan, hoặc cần hỗ trợ trong các vấn đề pháp lý về đất đai, hãy liên hệ với ACC HCM. Là đơn vị tư vấn pháp luật uy tín, ACC HCM cam kết mang đến cho khách hàng những dịch vụ chất lượng và giải pháp tối ưu nhất, giúp bạn yên tâm hơn trong mọi hoạt động liên quan đến đất đai và xây dựng.