Thủ tục sang tên sổ đỏ từ bố mẹ cho con là một quá trình pháp lý quan trọng, nhằm đảm bảo quyền sở hữu hợp pháp cho con cái đối với tài sản đất đai. Quy trình này bao gồm các bước cụ thể như chuẩn bị hồ sơ, nộp thuế, và đăng ký chuyển quyền sở hữu tại cơ quan chức năng. Để đảm bảo thủ tục diễn ra thuận lợi, người thực hiện cần nắm rõ các quy định pháp luật hiện hành. Bài viết này sẽ Hướng dẫn thủ tục sang tên sổ đỏ bố mẹ cho con giúp bạn tiết kiệm thời gian và tránh các rủi ro pháp lý.
Sang tên sổ đỏ nói chung hãy thủ tục sang tên sổ đỏ bố mẹ cho con nói riêng thực chất là cách nói quen thuộc của thủ tục chuyển quyền sử dụng đất. Theo khoản 12 Điều 3 Luật Đất đai năm 2024, đây là quy trình chuyển giao quyền sử dụng đất từ người này sang người khác thông qua các hình thức như chuyển đổi (đất nông nghiệp trong cùng địa phương), chuyển nhượng (mua bán), tặng cho, thừa kế hoặc góp vốn bằng quyền sử dụng đất.
Cụm từ “sang tên sổ đỏ” bắt nguồn từ việc trước đây, hai loại giấy chứng nhận quyền sở hữu và sử dụng đất tồn tại song song: Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở (bìa màu hồng) và Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (bìa màu đỏ). Đến năm 1998, cả nước thống nhất sử dụng một loại giấy chứng nhận bìa đỏ. Khi làm thủ tục chuyển nhượng, người dân phải nộp lại giấy chứng nhận này. Thay vì nói “chuyển nhượng quyền sử dụng đất”, mọi người dùng cách nói ngắn gọn là “sang tên sổ đỏ”. Cụm từ này dần trở nên quen thuộc và dễ hiểu trong cuộc sống hàng ngày.
2. Hướng dẫn thủ tục sang tên sổ đỏ bố mẹ cho con
Để thực hiện thủ tục sang tên sổ đỏ bố mẹ cho con, thông thường cần trải qua các bước chính sau đây:
Hướng dẫn thủ tục sang tên sổ đỏ bố mẹ cho con
Bước 1: Công chứng hoặc chứng thực hợp đồng tặng cho
Hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất, nhà ở,… cần được công chứng tại phòng công chứng, văn phòng công chứng hoặc chứng thực tại Ủy ban nhân dân cấp xã (phường, thị trấn) nơi có đất. Để công chứng, chứng thực hợp đồng tặng cho, hồ sơ cần chuẩn bị bao gồm:
Hợp đồng tặng cho đã soạn sẵn (chưa ký, ký trước mặt công chứng viên hoặc cán bộ chứng thực) hoặc có thể nhờ phòng/văn phòng công chứng soạn thảo.
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và các tài sản khác gắn liền với đất (Sổ đỏ hoặc sổ hồng).
Chứng minh nhân dân, căn cước công dân, hộ khẩu của bố mẹ và con.
Giấy đăng ký kết hôn của bố mẹ (chứng minh tài sản chung).
Giấy tờ chứng minh quan hệ hôn nhân của con (nếu có), một số văn phòng công chứng có thể yêu cầu giấy tờ này nếu con đã kết hôn.
Phiếu yêu cầu công chứng.
Bước 2: Kê khai thuế và lệ phí trước bạ
Mặc dù trường hợp tặng cho quyền sử dụng đất, nhà giữa cha mẹ đẻ – con đẻ hoặc cha mẹ nuôi – con nuôi thuộc diện được miễn thuế thu nhập cá nhân và lệ phí trước bạ theo Luật Thuế thu nhập cá nhân năm 2007 (sửa đổi, bổ sung năm 2012) và Nghị định 10/2022/NĐ-CP, nhưng vẫn cần thực hiện thủ tục kê khai thuế và lệ phí. Trong tờ khai thuế, lệ phí, cần ghi rõ lý do được miễn thuế và lệ phí này.
Bước 3: Đăng ký biến động đất đai
Đăng ký biến động đất đai có nghĩa là thực hiện thủ tục thay đổi thông tin người sử dụng đất và sở hữu nhà ở từ bố mẹ sang con. Thủ tục này thường được tiến hành tại bộ phận một cửa của UBND cấp xã (phường, thị trấn) hoặc Văn phòng đăng ký đất đai. Để đăng ký biến động, cần chuẩn bị:
Đơn đăng ký biến động (theo mẫu quy định).
Hợp đồng tặng cho nhà, đất đã được công chứng hoặc chứng thực (bản gốc).
Bản gốc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở,…
Tờ khai thuế thu nhập cá nhân và tờ khai lệ phí trước bạ (có thể tải mẫu hoặc xin tại nơi nộp hồ sơ).
Sau khi nộp hồ sơ, cơ quan chức năng sẽ cấp phiếu tiếp nhận và hẹn trả kết quả. Thời gian giải quyết thông thường là 10 ngày làm việc, hoặc tối đa 20 ngày tại những khu vực miền núi, hải đảo, vùng sâu vùng xa. Khi nhận được Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở đứng tên con (trường hợp cấp mới) hoặc thông tin về người sử dụng đất là con được ghi ở trang 3, trang 4 của Giấy chứng nhận, thủ tục sang tên sổ đỏ từ bố mẹ sang con đã hoàn tất.
3. Điều kiện để được làm thủ tục sang tên bố mẹ cho con
Trước khi thực hiện thủ tục sang tên sổ đỏ bố mẹ cho con, cần lưu ý các điều kiện mà cả bố mẹ (bên tặng cho) và con (bên nhận tặng cho) phải đáp ứng theo quy định pháp luật để đảm bảo việc tặng cho quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở hợp pháp.
3.1. Điều kiện đối với bố mẹ – Bên tặng cho
Theo Điều 45 Luật Đất đai 2024, bố mẹ phải đáp ứng các điều kiện sau để có thể thực hiện thủ tục sang tên sổ đỏ bố mẹ cho con:
Có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở
Mảnh đất hoặc căn nhà tặng cho phải có Giấy chứng nhận đúng quy định pháp luật và thuộc quyền sử dụng hoặc quyền sở hữu hợp pháp của bố mẹ.
Không có tranh chấp
Quyền sử dụng đất hoặc nhà được tặng cho không thuộc diện đang có tranh chấp.
Không bị kê biên
Quyền sử dụng đất hoặc nhà được tặng cho không bị kê biên để đảm bảo thi hành án.
3.2. Điều kiện đối với con – Bên nhận tặng cho
Theo Điều 45 Luật Đất đai 2024, con (bên nhận tặng cho) phải đáp ứng các điều kiện sau thì ba mẹ mới được thực hiện thủ tục sang tên sổ đỏ bố mẹ cho con:
Điều kiện đối với con – Bên nhận tặng cho
Không thuộc diện hạn chế
Con không thuộc các trường hợp bị hạn chế nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, chẳng hạn như người Việt Nam định cư ở nước ngoài không được nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo quy định pháp luật.
Không nhận tặng cho các loại đất bị hạn chế chuyển nhượng
Những trường hợp đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng… là các loại đất bị hạn chế hoặc cấm chuyển nhượng.
4. Thời hạn làm thủ tục sang tên sổ đỏ bố mẹ cho con
Sau khi công chứng hoặc chứng thực hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất, trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày thực hiện thủ tục sang tên sổ đỏ bố mẹ cho con, người nhận chuyển nhượng hoặc tặng cho phải thực hiện thủ tục đăng ký biến động (sang tên Sổ đỏ) tại cơ quan đăng ký đất đai có thẩm quyền. Nếu không thực hiện đúng quy định về thời hạn nêu trên, người sử dụng đất sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính với mức phạt tiền theo quy định của pháp luật về đất đai.
Quá trình thực hiện thủ tục đăng ký biến động đất đai bao gồm các bước chính như khai thuế, nộp lệ phí và tiến hành đăng ký biến động. Theo quy định tại khoản 40 Điều 2 Nghị định 01/2017/NĐ-CP, thời hạn để thực hiện thủ tục sang tên Sổ đỏ sau khi hồ sơ được nộp đầy đủ và hợp lệ là không quá 10 ngày làm việc, kể từ ngày cơ quan chức năng nhận được hồ sơ. Tuy nhiên, thời hạn này có thể thay đổi tùy thuộc vào một số yếu tố và không bao gồm các khoảng thời gian sau:
Ngày nghỉ, lễ theo quy định: Thời gian giải quyết hồ sơ không tính vào các ngày nghỉ cuối tuần hoặc các ngày lễ, Tết theo quy định của pháp luật.
Thời gian tiếp nhận hồ sơ tại xã: Nếu hồ sơ được nộp tại cấp xã (trường hợp bắt buộc), thời gian tiếp nhận hồ sơ ở cấp xã sẽ không được tính vào thời hạn 10 ngày xử lý hồ sơ ở cấp huyện.
Thời gian thực hiện nghĩa vụ tài chính: Thời gian để người sử dụng đất thực hiện nghĩa vụ tài chính như nộp thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ, phí thẩm định hồ sơ cũng không được tính vào thời hạn xử lý.
Trường hợp đất có vi phạm pháp luật: Nếu trong quá trình sử dụng đất có phát sinh vi phạm pháp luật về đất đai (ví dụ như lấn chiếm, tranh chấp), cơ quan chức năng sẽ phải xem xét và xử lý trước khi thực hiện việc sang tên. Thời gian này cũng sẽ không tính vào thời hạn 10 ngày giải quyết hồ sơ.
Thời gian trưng cầu giám định: Nếu cơ quan đăng ký đất đai cần phải trưng cầu giám định tài liệu, chứng cứ liên quan đến hồ sơ, thời gian giám định sẽ không được tính vào thời hạn xử lý thủ tục hành chính.
Như vậy, thời hạn 10 ngày chỉ áp dụng khi hồ sơ đầy đủ, hợp lệ và không có vướng mắc phát sinh. Nếu có các yếu tố làm chậm quá trình xử lý hồ sơ như đã nêu, thời hạn giải quyết có thể kéo dài hơn, tùy thuộc vào tình hình thực tế và quy định pháp luật.
5. Lưu ý khi làm thủ tục sang tên sổ đỏ bố mẹ cho con
Sau khi tiến hành công chứng hoặc chứng thực hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất, người nhận chuyển nhượng hoặc tặng cho có nghĩa vụ thực hiện thủ tục đăng ký biến động, tức là thực hiện việc sang tên Sổ đỏ tại cơ quan đăng ký đất đai có thẩm quyền. Trong khoảng thời gian 30 ngày kể từ ngày hai bên hoàn tất thủ tục công chứng hoặc chứng thực hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho, người nhận chuyển nhượng có trách nhiệm thực hiện đầy đủ các thủ tục pháp lý liên quan để đăng ký biến động.
Việc không thực hiện đăng ký biến động trong thời gian quy định sẽ bị xem là vi phạm hành chính và có thể dẫn đến các biện pháp xử phạt theo quy định của pháp luật. Mức phạt cụ thể sẽ phụ thuộc vào từng trường hợp cụ thể và quy định tại Nghị định 91/2019/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai. Tùy thuộc vào mức độ và thời gian vi phạm, người vi phạm có thể phải nộp phạt từ vài triệu đồng đến hàng chục triệu đồng, đồng thời phải thực hiện thủ tục đăng ký biến động để tránh các hậu quả pháp lý khác.
Việc đăng ký biến động (sang tên Sổ đỏ) không chỉ là nghĩa vụ của người nhận chuyển nhượng hoặc tặng cho mà còn là quyền lợi để đảm bảo quyền sở hữu hợp pháp của họ đối với bất động sản đã được chuyển nhượng hoặc tặng cho. Nếu không đăng ký biến động kịp thời, người nhận quyền sử dụng đất có thể gặp khó khăn khi tiến hành các giao dịch liên quan đến quyền sử dụng đất như thế chấp, chuyển nhượng, hoặc khi có tranh chấp phát sinh.
Trong quá trình đăng ký biến động, người sử dụng đất sẽ cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ cần thiết theo quy định, bao gồm bản chính Sổ đỏ, hợp đồng chuyển nhượng hoặc tặng cho đã được công chứng hoặc chứng thực, tờ khai thuế thu nhập cá nhân, tờ khai lệ phí trước bạ và các giấy tờ pháp lý khác liên quan. Sau khi nộp hồ sơ tại cơ quan có thẩm quyền, quá trình giải quyết thường kéo dài không quá 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ hợp lệ, tùy thuộc vào từng khu vực và quy định cụ thể.
Như vậy, việc thực hiện thủ tục đăng ký biến động không chỉ giúp người nhận chuyển nhượng, tặng cho bảo vệ quyền lợi hợp pháp mà còn tránh những rủi ro pháp lý và xử phạt hành chính do vi phạm quy định về thời hạn đăng ký và thực hiện thủ tục sang tên sổ đỏ bố mẹ cho con dễ dàng hơn.
6. Câu hỏi thường gặp
Bố mẹ có thể tặng cho con quyền sử dụng đất mà không có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Sổ đỏ) không?
Theo quy định pháp luật, việc tặng cho quyền sử dụng đất phải có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Sổ đỏ) để chứng minh quyền sở hữu hợp pháp. Nếu không có Sổ đỏ, bố mẹ cần thực hiện thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trước khi thực hiện tặng cho. Quá trình cấp Giấy chứng nhận có thể bao gồm việc nộp hồ sơ tại cơ quan đăng ký đất đai, thực hiện nghĩa vụ tài chính, và nhận Giấy chứng nhận trước khi tiến hành tặng cho.
Có cần phải làm thủ tục xác minh nguồn gốc sử dụng đất khi thực hiện thủ tục sang tên Sổ đỏ từ bố mẹ cho con không?
Trong hầu hết các trường hợp, nếu quyền sử dụng đất được chuyển nhượng hoặc tặng cho giữa các thành viên trong gia đình, việc xác minh nguồn gốc sử dụng đất thường không cần thiết. Tuy nhiên, nếu có nghi ngờ về nguồn gốc đất, ví dụ như đất có tranh chấp hoặc đất đã từng thuộc quyền sở hữu của tổ chức, cơ quan chức năng có thể yêu cầu bổ sung tài liệu liên quan đến nguồn gốc sử dụng đất. Để đảm bảo, bố mẹ nên chuẩn bị hồ sơ rõ ràng về nguồn gốc sử dụng đất khi thực hiện thủ tục.
Có cần phải chứng minh thu nhập của bố mẹ khi thực hiện thủ tục tặng cho quyền sử dụng đất cho con không?
Thông thường, khi thực hiện thủ tục tặng cho quyền sử dụng đất, việc chứng minh thu nhập của bố mẹ không phải là yêu cầu bắt buộc. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, đặc biệt là khi có nghi ngờ về nguồn gốc tài sản hoặc việc tặng cho có giá trị lớn, cơ quan chức năng có thể yêu cầu bổ sung thông tin về tài chính hoặc thu nhập của bố mẹ để xác minh tính hợp pháp của giao dịch. Để đảm bảo, bố mẹ nên chuẩn bị đầy đủ giấy tờ chứng minh tài chính liên quan nếu cần thiết.
Việc thực hiện thủ tục sang tên sổ đỏ từ bố mẹ cho con là một quá trình quan trọng để đảm bảo quyền sở hữu hợp pháp. Để được hướng dẫn chi tiết và hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp, bạn có thể liên hệ với ACC HCM. Chúng tôi sẵn sàng giúp bạn hoàn thành các thủ tục một cách nhanh chóng và chính xác.
