Việc xác định “Lối đi chung thể hiện trên sổ đỏ như thế nào?” là vấn đề được nhiều người quan tâm, đặc biệt khi liên quan đến quyền sử dụng đất và tránh tranh chấp. ACC HCM sẽ cung cấp thông tin chi tiết về cách thể hiện lối đi chung trên sổ đỏ để đảm bảo quyền lợi của bạn được bảo vệ theo đúng quy định pháp luật.
1. Lối đi chung là gì?
Lối đi chung là khu vực được sử dụng bởi nhiều cá nhân hoặc hộ gia đình nhằm mục đích đi lại hoặc kết nối giữa các bất động sản với đường công cộng. Dù chưa có quy định cụ thể trong pháp luật Việt Nam về khái niệm này, lối đi chung thường được hiểu là phần diện tích đất chung phục vụ cho sự di chuyển và sinh hoạt của cộng đồng.
Về nguồn gốc, lối đi chung có thể hình thành từ những lối mòn tự nhiên hoặc được tạo ra qua việc cắt giảm diện tích đất riêng của các chủ sở hữu. Tại các khu dân cư, khu đô thị hay chung cư, lối đi chung không chỉ đảm bảo sự thuận tiện trong đi lại mà còn góp phần gắn kết các khu vực, tạo môi trường sống hài hòa và an toàn.
Theo quy định, trong trường hợp bất động sản không có lối đi riêng, chủ sở hữu có quyền yêu cầu lối đi qua phần đất của bất động sản liền kề, đảm bảo lợi ích và tính hợp pháp.
>> Bạn có thể đọc thêm bài viết khác tại: Giải quyết tranh chấp đất đai đã có sổ đỏ như thế nào?
2. Nguyên tắc thỏa thuận lối đi chung
Thỏa thuận về lối đi chung là yếu tố quan trọng nhằm đảm bảo quyền lợi và sự hài hòa giữa các chủ sở hữu bất động sản liền kề. Theo quy định pháp luật, các bên cần thực hiện thỏa thuận dựa trên các nguyên tắc sau:
(a); Tự nguyện thỏa thuận: Các bên có thể thống nhất vị trí, kích thước (chiều dài, rộng, cao) của lối đi chung sao cho thuận tiện và ít gây phiền hà nhất. Trường hợp không đạt được thỏa thuận, có thể yêu cầu Tòa án hoặc cơ quan có thẩm quyền can thiệp.
(b); Đền bù hợp lý: Chủ sở hữu bất động sản sử dụng lối đi qua bất động sản khác phải đền bù, trừ khi có thỏa thuận khác hoặc trường hợp đặc biệt như chia tách bất động sản.
(c); Tuân thủ quy định pháp luật: Theo Điều 248 Bộ luật Dân sự 2015, việc sử dụng lối đi phải hợp lý, không làm ảnh hưởng đến mục đích sử dụng của bất động sản chịu hưởng quyền và tránh các hành vi cản trở.
Những nguyên tắc này giúp tạo sự công bằng, giảm thiểu tranh chấp và đảm bảo quyền lợi giữa các bên liên quan.
>> Bạn có thể đọc thêm bài viết khác tại: Phí giả chấp sổ đỏ bao nhiêu?
3. Lối đi chung thể hiện trên sổ đỏ như thế nào?
Lối đi chung là phần diện tích đất được sử dụng làm lối đi để các hộ gia đình hoặc cá nhân có thể di chuyển ra đường giao thông công cộng. Vấn đề lối đi chung thể hiện trên sổ đỏ là nội dung quan trọng trong quản lý và sử dụng đất, nhằm đảm bảo quyền lợi và sự minh bạch trong việc sử dụng đất giữa các bên liên quan.
Theo quy định tại Điều 12 Thông tư 23/2014/TT-BTNMT, lối đi chung được ghi nhận trên sổ đỏ bằng cách thể hiện sơ đồ thửa đất và các thông tin cụ thể như:
(1); Hình thể và kích thước thửa đất: Sơ đồ hiển thị rõ hình dạng thửa đất, chiều dài các cạnh, giúp xác định vị trí của lối đi chung trong tổng thể khu đất.
(2); Chỉ giới và mốc giới: Lối đi chung thể hiện trên sổ đỏ thông qua đường nét đứt xen nét chấm. Kèm theo đó là các ghi chú để làm rõ mục đích sử dụng và đặc điểm của lối đi chung.
(3); Phân định ranh giới: Nếu thửa đất được sử dụng chung hoặc hợp nhất từ nhiều nguồn khác nhau, đường ranh giới giữa các phần đất sẽ được thể hiện bằng đường nét đứt xen nét chấm, ghi rõ thông tin về quyền sử dụng hoặc quyền sở hữu.
(4); Phạm vi sử dụng chung: Đối với đất có căn hộ chung cư hoặc các công trình công cộng, phần đất sử dụng chung sẽ được đánh dấu trên sơ đồ với thông tin đầy đủ về phạm vi và mục đích sử dụng.
Quy định ghi nhận lối đi chung thể hiện trên sổ đỏ:
Hiện nay, khi xác lập lối đi chung, các bên cần có sự thỏa thuận rõ ràng, đảm bảo quyền và trách nhiệm trong việc sử dụng. Nội dung cần chú trọng bao gồm:
- Mô tả chi tiết vị trí, kích thước, và diện tích của lối đi chung.
- Ghi nhận quyền sử dụng đất, trong đó thể hiện rõ phần diện tích thuộc sở hữu riêng và diện tích được dùng làm lối đi chung.
- Quy định trách nhiệm bảo trì, sửa chữa và việc chuyển nhượng quyền sử dụng lối đi chung khi thay đổi quyền sở hữu đất.
Qua đó, việc lối đi chung thể hiện trên sổ đỏ đóng vai trò quan trọng trong việc minh bạch hóa quyền sử dụng đất, tránh các tranh chấp và đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho các bên liên quan. Việc nắm rõ cách thức hiển thị này sẽ giúp các chủ sở hữu đất quản lý hiệu quả và bảo vệ quyền lợi của mình khi có bất kỳ sự cố nào phát sinh.
>> Bạn có thể đọc thêm bài viết khác tại: Vay thế chấp sổ đỏ là gì? Điều kiện và thủ tục vay mới nhất
4. Thủ tục cấp Sổ đỏ cho lối đi chung ra sao?
Trong các trường hợp lối đi chung được hình thành từ việc tách thửa hoặc thuộc diện tích đất có quyền sử dụng hạn chế, việc cấp Sổ đỏ cho lối đi chung thể hiện trên sổ đỏ cần được thực hiện đúng quy định pháp luật. Quy trình được chia thành các trường hợp cụ thể như sau:
4.1. Lối đi chung hình thành do tách thửa đất
Bước 1. Chuẩn bị hồ sơ: Hồ sơ cần thiết bao gồm:
- Bản đo vẽ tách thửa: Xác định chi tiết diện tích lối đi chung.
- Văn bản chấp thuận tách thửa: Thỏa thuận giữa các bên về việc hình thành lối đi chung.
- Giấy tờ tùy thân và giấy tờ chứng minh nơi ở hợp pháp của các bên liên quan.
- Sổ hộ khẩu hoặc văn bản tương đương có giá trị pháp lý.
- Hợp đồng mua bán, tặng cho… (nếu có): Làm rõ giao dịch liên quan đến quyền sử dụng đất.
- Sổ đỏ bản gốc: Xác nhận quyền sử dụng đất ban đầu.
- Đơn đăng ký biến động đất đai (theo mẫu 09/ĐK).
Bước 2. Nộp hồ sơ và xử lý: Nơi nộp hồ sơ tại Ủy ban nhân dân cấp xã, Văn phòng đăng ký đất đai, hoặc Trung tâm hành chính công nơi có đất. Quy trình xử lý hồ sơ:
- Đo đạc địa chính để tách thửa.
- Cập nhật thông tin vào cơ sở dữ liệu đất đai và hồ sơ địa chính.
- Xác nhận biến động và trình cơ quan có thẩm quyền cấp Sổ đỏ mới.
- Gửi thông tin sang cơ quan thuế để xác định nghĩa vụ tài chính.
Bước 3. Nhận kết quả: Người sử dụng đất sau khi hoàn thành nghĩa vụ tài chính sẽ được cấp Sổ đỏ cho lối đi chung thể hiện trên sổ đỏ, ghi nhận rõ quyền và trách nhiệm liên quan.
4.2. Lối đi chung thuộc diện tích đất có quyền sử dụng hạn chế
Bước 1. Chuẩn bị hồ sơ: Hồ sơ bao gồm:
- Văn bản thỏa thuận về việc hạn chế quyền sử dụng đất liền kề.
- Bản án hoặc quyết định của Tòa án (nếu có).
- Giấy tờ tùy thân, giấy tờ chứng minh nơi ở hợp pháp của các bên liên quan.
- Sổ hộ khẩu hoặc văn bản tương đương.
- Sổ đỏ bản gốc và đơn đăng ký biến động đất đai (mẫu 09/ĐK).
Bước 2. Nộp hồ sơ tại Văn phòng đăng ký đất đai: Cơ quan chức năng kiểm tra hồ sơ, cập nhật thông tin và xác nhận biến động.
Bước 3. Nhận kết quả: Sau khi hoàn tất các thủ tục và nghĩa vụ tài chính, người sử dụng đất sẽ được cấp Sổ đỏ cho lối đi chung thể hiện trên sổ đỏ, đảm bảo quyền sử dụng đất hợp pháp.
Lưu ý khi thực hiện thủ tục cấp Sổ đỏ cho lối đi chung thể hiện trên sổ đỏ:
- Việc cấp Sổ đỏ cần đảm bảo đầy đủ hồ sơ và quy trình theo quy định pháp luật.
- Lối đi chung thể hiện trên sổ đỏ là cơ sở quan trọng giúp minh bạch quyền sử dụng và bảo vệ lợi ích của các bên liên quan.
Quy trình cấp Sổ đỏ này không chỉ đảm bảo tính pháp lý mà còn góp phần quản lý hiệu quả và bảo vệ quyền lợi sử dụng đất đối với lối đi chung thể hiện trên sổ đỏ.
5. Lối đi chung tối thiểu bao nhiêu mét?
Theo Điều 254 Bộ luật Dân sự 2015, quy định về quyền lối đi qua như sau:
(a); Quyền yêu cầu lối đi qua: Chủ sở hữu bất động sản bị bao bọc bởi các bất động sản khác, không có hoặc không đủ lối đi ra đường công cộng, có quyền yêu cầu chủ sở hữu bất động sản vây bọc dành cho mình một lối đi hợp lý trên phần đất của họ.
- Lối đi được mở trên bất động sản liền kề nào: Cần đảm bảo thuận tiện và hợp lý nhất, tính đến đặc điểm thực tế, lợi ích của bất động sản bị bao bọc, đồng thời giảm thiểu thiệt hại cho bất động sản có lối đi.
- Chủ sở hữu bất động sản được hưởng quyền lối đi qua phải bồi thường cho chủ sở hữu đất chịu ảnh hưởng, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác.
(b); Vị trí và kích thước lối đi chung:
- Các bên tự thỏa thuận về vị trí, chiều dài, chiều rộng, và chiều cao của lối đi chung, nhằm đảm bảo thuận tiện và hạn chế tối đa ảnh hưởng đến quyền lợi của các bên liên quan.
- Nếu không thỏa thuận được, các bên có thể yêu cầu Tòa án hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác định.
(c); Trường hợp chia bất động sản: Khi chia bất động sản thành nhiều phần, chủ sở hữu phải dành một lối đi cần thiết cho các phần đất phía trong mà không cần bồi thường, theo khoản 3 Điều 254 Bộ luật Dân sự 2015.
Kích thước lối đi chung theo quy định pháp luật:
Hiện tại, pháp luật không quy định kích thước cụ thể của lối đi chung, bao gồm chiều rộng, chiều dài tối thiểu. Kích thước này chủ yếu dựa vào sự thỏa thuận giữa các bên hoặc quyết định của cơ quan có thẩm quyền nếu phát sinh tranh chấp.
Để đảm bảo lối đi chung thể hiện rõ trên Sổ đỏ, cần ghi nhận chính xác vị trí, kích thước, và các thỏa thuận liên quan vào hồ sơ địa chính hoặc Sổ đỏ theo quy định pháp luật. Việc này giúp tránh tranh chấp và minh bạch hóa quyền sử dụng đất.
6. Câu hỏi thường gặp
Lối đi chung có thể thay đổi kích thước sau khi đã được xác định trên sổ đỏ không?
Lối đi chung có thể thay đổi kích thước nếu có sự thỏa thuận giữa các bên liên quan hoặc sự chấp thuận của cơ quan có thẩm quyền. Tuy nhiên, các thay đổi này phải được thể hiện rõ trong hồ sơ đất đai và Sổ đỏ để đảm bảo tính pháp lý và tránh tranh chấp trong tương lai.
Lối đi chung có thể sử dụng cho mục đích khác ngoài đi lại không?
Không, lối đi chung chỉ được sử dụng cho mục đích di chuyển và kết nối giữa các bất động sản với đường công cộng. Việc sử dụng lối đi chung cho các mục đích khác như xây dựng công trình hay hoạt động kinh doanh sẽ cần có sự thỏa thuận và sự đồng ý của các bên liên quan, và phải tuân thủ các quy định của pháp luật.
Khi lối đi chung được ghi nhận trên sổ đỏ, có cần phải bổ sung thông tin về các bên sử dụng không?
Khi lối đi chung được thể hiện trên sổ đỏ, thông tin về quyền sử dụng đất của các bên sử dụng lối đi chung cần được ghi rõ. Điều này giúp xác định quyền lợi và nghĩa vụ của các bên, đồng thời bảo vệ quyền sử dụng hợp pháp của mỗi bên liên quan.
Lối đi chung có thể bị thu hồi nếu không sử dụng đúng mục đích?
Theo quy định pháp luật, nếu lối đi chung không được sử dụng đúng mục đích hoặc có hành vi cản trở quyền sử dụng của các bên liên quan, cơ quan có thẩm quyền có thể yêu cầu thu hồi hoặc điều chỉnh lối đi chung. Các bên liên quan cần tuân thủ nguyên tắc sử dụng hợp lý và không gây ảnh hưởng đến quyền lợi của các bất động sản khác.
Hy vọng qua bài viết, ACC HCM đã giúp quý khách hàng hiểu rõ hơn về vấn đề “Lối đi chung thể hiện trên sổ đỏ như thế nào?”. Đừng ngần ngại hãy liên hệ với ACC HCM nếu quý khách hàng có bất kỳ thắc mắc gì cần tư vấn giải quyết.