Theo báo cáo của Chi cục Thống kê Hà Nội, trong 4 tháng đầu năm 2025, thu ngân sách của thành phố ước đạt hơn 310.000 tỷ đồng, dẫn đầu cả nước. Riêng khoản thu từ tiền sử dụng đất đạt hơn 54.000 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng đáng kể trong cơ cấu thu ngân sách.
Hà Nội gia tăng đấu giá đất, đề xuất đánh thuế tài sản để tăng thu ngân sách
Tăng tốc đấu giá đất – nguồn thu chính từ đất đai
Năm 2024, thu từ nhà, đất của Hà Nội tăng hơn 29%, đạt hơn 48.590 tỷ đồng, vượt 14% so với dự toán. Đáng chú ý, tiền sử dụng đất đóng góp tới 75%, đạt khoảng 36.100 tỷ đồng, tăng 40,5% so với cùng kỳ năm trước. Tổng số tiền thu từ các cuộc đấu giá quyền sử dụng đất trên toàn địa bàn đạt hơn 11.000 tỷ đồng, cao hơn mức 9.200 tỷ đồng của năm 2023.
Trong quý I/2025, Hà Nội tiếp tục đẩy mạnh đấu giá đất với giá trị đạt khoảng 6.860 tỷ đồng, cho thấy xu hướng gia tăng nguồn thu từ hoạt động này. Thành quả này một phần đến từ việc Hà Nội chủ động lập Tổ công tác tháo gỡ khó khăn cho các dự án bất động sản, đồng thời rà soát và đôn đốc thực hiện 829 dự án chậm triển khai.
Chuyên gia kiến nghị đánh thuế tài sản để khai thác hiệu quả giá trị đất đai
Theo PGS.TS Nguyễn Đình Thọ, để tăng thu ngân sách từ đất, các địa phương cần đẩy mạnh đấu giá đất, giám sát chặt chẽ việc sử dụng quỹ đất đô thị, công nghiệp và sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp. Ông nhấn mạnh việc gia tăng giá trị đất thông qua quy hoạch đồng bộ và đầu tư hạ tầng sẽ tạo điều kiện điều chỉnh giá đất theo cơ chế thị trường, từ đó tăng thu cho ngân sách.
GS. Đặng Hùng Võ – nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường – cho rằng dù tỷ lệ thu ngân sách từ đất ở Việt Nam đã tăng nhanh những năm gần đây, nhưng vẫn thấp hơn rất nhiều so với các nước phát triển. Ông dẫn chứng: tại Anh, nguồn thu từ đất (chủ yếu từ thuế tài sản) có thể chiếm tới 90% ngân sách địa phương.
Ông Võ đề xuất cần áp dụng thuế tài sản đối với đất phi nông nghiệp, bao gồm đất ở, đất sản xuất kinh doanh và các công trình trên đất, thay vì chỉ dựa vào nguồn thu từ đấu giá như hiện nay. Việc này vừa góp phần sử dụng đất hiệu quả, vừa giúp tăng thu ổn định và bền vững cho ngân sách.
Xem xét thay đổi cách tính thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản
Ngoài nguồn thu từ giao đất, Bộ Tài chính cũng đang đề xuất điều chỉnh cách tính thuế thu nhập cá nhân trong hoạt động chuyển nhượng bất động sản nhằm tối ưu hóa nguồn thu. Cụ thể:
Phương án 1: Áp thuế 20% trên phần thu nhập thực tế (giá bán trừ giá mua và chi phí liên quan).
Phương án 2: Giữ nguyên mức thuế 2% trên tổng giá trị chuyển nhượng như hiện hành.
Luật sư Phạm Thanh Tuấn cho biết, việc tính thuế dựa trên thu nhập thực tế đã từng được áp dụng theo Luật Thuế thu nhập cá nhân năm 2007, nhưng không hiệu quả do khó xác định chính xác giá mua – bán. Ông nhấn mạnh, để phương án này khả thi, cần có cơ sở dữ liệu đất đai minh bạch, chính xác, đặc biệt là bảng giá đất được cập nhật sát với thị trường.
Hiện nay, nhiều địa phương vẫn chưa điều chỉnh bảng giá đất theo yêu cầu của Luật Đất đai 2024, khiến việc xác định thu nhập thực tế từ giao dịch bất động sản gặp nhiều trở ngại, tạo kẽ hở cho hành vi “lách thuế”.
HÃY ĐỂ LẠI THÔNG TIN TƯ VẤN