Việc tách thửa đất không đủ diện tích là một vấn đề thường gặp đối với những ai đang sở hữu hoặc giao dịch bất động sản. Theo quy định của pháp luật, mỗi loại đất đều có diện tích tối thiểu để được phép tách thửa, và trong nhiều trường hợp, người dân gặp khó khăn khi diện tích thửa đất không đáp ứng được điều kiện này. Hãy tham khảo bài viết sau đây để biết thêm về cách tách thửa đất không đủ diện tích
1. Có yêu cầu về diện tích khi tách thửa không?
Tách thửa đất, còn được gọi là tách sổ đỏ trong dân gian hoặc phân lô bán nền trong kinh doanh bất động sản, là một quy trình phân chia quyền sử dụng đất từ chủ sở hữu (người đứng tên trong sổ đỏ) cho một hoặc nhiều người khác vì các mục đích khác nhau.
Người dân thường tách thửa đất để thực hiện các giao dịch chuyển nhượng, mua bán một phần hoặc toàn bộ lô đất cho nhiều người, cho thuê, tặng cho, hoặc thừa kế. Việc này cũng có thể xảy ra khi các thành viên trong hộ gia đình muốn tách riêng phần đất mình được hưởng từ tài sản chung. Vậy quy định pháp lý về việc tách thửa đất được ghi nhận ở văn bản nào?
Theo quy định của Luật Đất đai 2024, đất được phân thành nhiều loại, và điều kiện chung để tách thửa bao gồm: mảnh đất phải có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hợp pháp; không có tranh chấp; không bị kê biên để đảm bảo thi hành án hay đang bị thế chấp; đất còn trong thời hạn sử dụng và có đủ diện tích tối thiểu để tách thửa. Diện tích tối thiểu này được quy định cụ thể bởi Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi có đất.
Vì vậy, khi có nhu cầu tách thửa, người dân cần kiểm tra quyết định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh về các điều kiện và diện tích tối thiểu cần thiết để tách thửa đất.
>>> Kính mời Quý khách tham khảo thêm bài viết sau đây: Sổ đỏ công chứng có tác dụng gì?
2. Cách tách thửa đất không đủ diện tích
Nếu người dân tại tỉnh một tỉnh thành nào đó muốn thực hiện việc hợp thửa, điều quan trọng là phải đảm bảo rằng thửa đất sau khi hợp thửa phải đáp ứng các điều kiện về diện tích tối thiểu cho phép tách thửa trên địa bàn tỉnh. Việc này đòi hỏi người dân cần nắm rõ các quy định về hợp thửa và tách thửa do Ủy ban nhân dân tỉnh đó ban hành.
Nếu đất hình thành sau hợp thửa thỏa mãn các yêu cầu pháp lý này, thì quá trình hợp thửa sẽ được cơ quan chức năng xem xét và phê duyệt, tạo điều kiện thuận lợi cho việc sử dụng và quản lý đất đai của người dân.
Thứ hai, trong trường hợp người dân không có mảnh đất liền kề để tiến hành hợp thửa nhưng lại muốn chuyển nhượng quyền sử dụng đất, họ có thể cân nhắc giải pháp đồng sở hữu. Đồng sở hữu cho phép nhiều bên cùng đứng tên trên một Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đã được cấp cho bên chuyển nhượng. Đây là một giải pháp thay thế hữu hiệu khi không thể thực hiện việc hợp thửa hoặc tách thửa. Trong trường hợp này, các bên liên quan sẽ thỏa thuận và cùng nhau sở hữu mảnh đất, chia sẻ quyền lợi và nghĩa vụ theo các quy định hiện hành.
Như vậy, để đảm bảo quyền lợi khi sử dụng đất và thuận tiện trong quá trình hợp thửa hay tách thửa, người dân tại Khánh Hòa có thể cân nhắc hai phương án này dựa trên điều kiện cụ thể của mình, phù hợp với các hướng dẫn và quy định của Ủy ban nhân dân tỉnh.
Ngoài ra, mỗi địa phương có thể có các quy định riêng biệt về việc tách thửa mà không cần tuân thủ diện tích tối thiểu. Ví dụ, tại tỉnh Hậu Giang, Quyết định số 35/2014/QĐ-UBND và Quyết định số 01/2018/QĐ-UBND của Ủy ban nhân dân tỉnh đã chỉ rõ một số trường hợp không bắt buộc phải đáp ứng điều kiện về diện tích tối thiểu khi tách thửa, cụ thể:
- Tách thửa theo quyết định thu hồi đất của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền;
- Tách thửa khi thực hiện các việc như: kết quả hòa giải thành về tranh chấp đất đai được công nhận; xử lý nợ theo thỏa thuận trong hợp đồng thế chấp; quyết định giải quyết tranh chấp, khiếu nại đã được cơ quan có thẩm quyền thi hành; bản án hoặc quyết định có hiệu lực của Tòa án nhân dân, hoặc quyết định của cơ quan thi hành án;
- Tách thửa đối với trường hợp thừa kế theo quy định của pháp luật;
- Tách thửa để hiến, tặng đất cho Nhà nước nhằm thực hiện các dự án, công trình phục vụ phát triển kinh tế – xã hội của địa phương;
- Tách thửa để thực hiện chính sách đất đai cho hộ gia đình, cá nhân thuộc diện chính sách, hộ nghèo, hoặc đồng bào dân tộc thiểu số;
- Tách thửa theo dự án quy hoạch chi tiết đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
Như vậy, nếu diện tích tách thửa của người dân không đáp ứng được yêu cầu về diện tích tối thiểu theo quy định chung, họ cần xem xét kỹ các trường hợp được miễn trừ tại địa phương để đảm bảo quá trình tách thửa được thực hiện đúng quy định pháp luật. Việc nắm rõ các quy định này sẽ giúp người dân có những lựa chọn phù hợp nhất với tình trạng đất đai của mình, từ đó bảo vệ quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến quyền sử dụng đất.
>>> Kính mời Quý khách tham khảo thêm bài viết sau đây: Vay thế chấp sổ đỏ không chính chủ được không?
3. Làm gì để tách thửa đất không đủ diện tích?
Để việc tách thửa đất được thực hiện hợp pháp và được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, người dân cần phải chuẩn bị một bộ hồ sơ đầy đủ, hợp lệ và gửi đến cơ quan có thẩm quyền.
Bộ hồ sơ này có thể được nộp tại Văn phòng đăng ký đất đai cấp tỉnh hoặc Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai tại các quận, huyện, thành phố thuộc địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương. Ngoài ra, người dân cũng có thể nộp hồ sơ trực tiếp tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất, tùy thuộc vào sự thuận tiện và quy định của từng địa phương.
Thành phần của bộ hồ sơ đề nghị tách thửa đất bao gồm các giấy tờ sau:
Đơn đề nghị tách thửa đất được lập theo Mẫu số 11/ĐK quy định tại Thông tư số 24/2014/TT-BTNMT ngày 19/5/2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Đơn này phải được điền đầy đủ thông tin chi tiết về người yêu cầu tách thửa, thông tin thửa đất, lý do tách thửa và các cam kết liên quan.
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất bản gốc đã được cấp. Đây là tài liệu quan trọng nhất để xác nhận quyền sử dụng hợp pháp của người nộp hồ sơ đối với thửa đất cần tách.
Sau khi chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ cần thiết, người dân nộp bộ hồ sơ này lên một trong các cơ quan có thẩm quyền như đã nêu. Sau khi tiếp nhận hồ sơ hợp lệ, Văn phòng đăng ký đất đai sẽ tiến hành xem xét và thực hiện các thủ tục tách thửa theo quy định.
Thời gian xử lý hồ sơ thông thường là 15 ngày làm việc, tính từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ. Trong thời gian này, cơ quan đăng ký đất đai sẽ tiến hành kiểm tra, xác minh thông tin, đo đạc, chỉnh lý bản đồ địa chính và thực hiện các thủ tục liên quan khác để hoàn tất quá trình tách thửa.
Khi quá trình xử lý hoàn tất, người dân sẽ nhận được kết quả là Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới cho thửa đất sau khi tách hoặc bản trích lục thửa đất.
Tuy nhiên, đối với những khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa, hải đảo, hoặc những nơi có điều kiện kinh tế khó khăn hay đặc biệt khó khăn, thời gian xử lý có thể kéo dài hơn, nhưng không được vượt quá 25 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ. Điều này giúp đảm bảo rằng quy trình tách thửa được thực hiện chặt chẽ, đúng pháp luật, và người dân có thể chủ động trong việc sử dụng đất đai của mình một cách hiệu quả và hợp pháp.
>>> Tải mẫu đơn tại đây: Mẫu đơn đề nghị tách thửa đất
4. Câu hỏi thường gặp
Thủ tục cần thiết khi tách thửa đất không đủ diện tích tối thiểu là gì?
Khi thực hiện tách thửa đất không đủ diện tích tối thiểu, cần chuẩn bị bộ hồ sơ gồm: đơn đề nghị tách thửa đất, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất bản gốc, cùng với các giấy tờ chứng minh trường hợp đặc biệt (nếu có). Sau đó, nộp hồ sơ tại Văn phòng đăng ký đất đai hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã.
Thời gian xử lý thủ tục tách thửa đất không đủ diện tích là bao lâu?
Thời gian xử lý thủ tục tách thửa đất không đủ diện tích thường kéo dài khoảng 15 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ hợp lệ. Đối với các vùng sâu, vùng xa, hoặc hải đảo, thời gian này có thể kéo dài đến 25 ngày làm việc.
Các trường hợp nào được tách thửa đất không cần đảm bảo diện tích tối thiểu?
Các trường hợp được tách thửa mà không cần đảm bảo diện tích tối thiểu thường bao gồm: thừa kế, chuyển nhượng cho Nhà nước, xử lý nợ thế chấp, hoặc thực hiện chính sách về đất đai cho các hộ gia đình thuộc diện chính sách, đồng bào dân tộc thiểu số, v.v.
Việc tách thửa đất không đủ diện tích có thể gặp nhiều khó khăn do yêu cầu phải tuân thủ quy định pháp luật và chính sách của địa phương. Để thực hiện thủ tục này một cách suôn sẻ và nhanh chóng, quý khách cần hiểu rõ các quy định pháp lý và chuẩn bị đầy đủ các hồ sơ cần thiết. Nếu gặp khó khăn hoặc cần sự tư vấn chuyên sâu về quy trình này, quý khách có thể tham khảo dịch vụ pháp lý tại ACC HCM. Chúng tôi cam kết hỗ trợ tận tình, chuyên nghiệp và hiệu quả.