Chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất lúa là một quá trình quan trọng, giúp tối ưu hóa hiệu quả sử dụng đất và tăng thu nhập cho người nông dân. Tuy nhiên, có những điều kiện nào để có thể được chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa một cách hợp pháp? Hãy cùng ACC HCM tham khảo bài viết dưới đây.
Điều kiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa
1. Điều kiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa
Căn cứ theo quy định tại Điều 56 Luật Trồng trọt 2018 và Điều 13 Nghị định 94/2019/NĐ-CP thì để chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa cần đáp ứng các điều kiện sau:
Phù hợp với quy hoạch sử dụng đất của địa phương, nhu cầu thị trường, điều kiện nguồn nước và khí hậu;
Hình thành vùng sản xuất tập trung theo từng cây trồng gắn với dồn điền, đổi thửa, liên kết sản xuất theo chuỗi;
Bảo đảm khai thác hiệu quả cơ sở hạ tầng sẵn có; phù hợp với quy hoạch và định hướng hoàn thiện cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất nông nghiệp của địa phương;
Không làm mất đi điều kiện cần thiết để trồng lúa trở lại, không làm biến dạng mặt bằng, không gây ô nhiễm, thoái hóa đất trồng lúa; không làm hư hỏng công trình giao thông, công trình thủy lợi phục vụ trồng lúa.
Kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng được cấp có thẩm quyền phê duyệt;
Phù hợp với kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng của cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Trường hợp chuyển trồng lúa sang trồng lúa kết hợp nuôi trồng thủy sản, được sử dụng tối đa 20% diện tích đất trồng lúa để hạ thấp mặt bằng nuôi trồng thủy sản với độ sâu không quá 120 cen-ti-mét so với mặt ruộng.
2. Những lưu ý khi chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa
Căn cứ Điều 6 Nghị định 35/2015/NĐ-CP, khi chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa cần lưu ý những vấn đề sau:
Đăng ký với chính quyền địa phương: Phải đăng ký với Ủy ban nhân dân cấp xã theo quy định tại khoản 2 Điều 4 của Nghị định 35/2015/NĐ-CP.
Bảo vệ hệ thống thủy lợi và giao thông nội đồng: Không làm hư hỏng hệ thống thủy lợi, giao thông nội đồng và không gây ảnh hưởng xấu tới việc sản xuất lúa ở các khu vực liền kề. Nếu gây hư hỏng, phải khắc phục kịp thời và bồi thường thiệt hại.
Phục hồi đất sau khi nuôi trồng thủy sản: Trường hợp đất bị nhiễm mặn tạm thời trong vụ nuôi trồng thủy sản nước mặn, phải có biện pháp phục hồi để trồng vụ lúa ngay sau đó. Điều này đảm bảo rằng đất trồng lúa được bảo vệ và có thể trở lại sản xuất lúa sau khi nuôi trồng thủy sản.
3. Mức phạt khi chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa nhưng không đủ điều kiện chuyển đổi
Đối với từng diện tích và đối tượng mà áp dụng mức phạt tiền khác nhau, cụ thể được quy định tại Điều 6 Nghị định 91/2019/NĐ-CP như sau:
Mức phạt tiền quy định tại Chương II của Nghị định này áp dụng đối với cá nhân, trừ các trường hợp quy định tại điểm b khoản này; mức phạt tiền đối với tổ chức bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân có cùng một hành vi vi phạm hành chính;
Mức phạt tiền quy định tại khoản 4 Điều 19, Điều 20, Điều 21, Điều 22, khoản 4 Điều 26, Điều 27, Điều 28, khoản 2 Điều 30, Điều 31 và Điều 37 của Nghị định này áp dụng đối với các tổ chức.
Thẩm quyền phạt tiền quy định tại các Điều 38 và 39 của Nghị định này là thẩm quyền áp dụng đối với cá nhân. Thẩm quyền xử phạt tổ chức gấp 02 lần thẩm quyền xử phạt cá nhân đối với chức danh đó.
Đồng thời, việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa vi phạm điều kiện quy định tại khoản 1 Điều 4 của Nghị định số 35/2015/NĐ-CP (được sửa đổi bổ sung tại khoản 1 Điều 1 của Nghị định số 62/2019/NĐ-CP) thì hình thức và mức xử phạt như sau:
Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 4.000.000 đồng nếu diện tích đất chuyển đổi cơ cấu cây trồng dưới 0,5 héc ta;
Phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng nếu diện tích đất chuyển đổi cơ cấu cây trồng từ 0,5 héc ta đến dưới 01 héc ta;
Phạt tiền từ 8.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng nếu diện tích đất chuyển đổi cơ cấu cây trồng từ 01 héc ta trở lên.
Mức phạt khi chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa nhưng không đủ điều kiện
4. Cơ quan nào lập kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa?
Theo quy định tại khoản 2 Điều 13 Nghị định 94/2019/NĐ-CP, quá trình chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa được thực hiện thông qua sự phối hợp giữa các cấp quản lý từ trung ương đến địa phương, cụ thể như sau:
Trách nhiệm của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn: Ban hành kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa phạm vi toàn quốc dựa trên đề nghị của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt. Kế hoạch chuyển đổi được ban hành theo Mẫu số 01.CĐ Phụ lục X đính kèm theo Nghị định 94/2019/NĐ-CP.
Trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh: Dựa trên kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa phạm vi toàn quốc, đề nghị của Ủy ban nhân dân cấp huyện, quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất của tỉnh để ban hành kế hoạch chuyển đổi trên phạm vi toàn tỉnh. Kế hoạch này được thực hiện theo Mẫu số 02.CĐ Phụ lục X của Nghị định 94/2019/NĐ-CP.
Trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp huyện: Căn cứ vào kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa phạm vi toàn tỉnh, đề nghị của Ủy ban nhân dân cấp xã, quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất của huyện để ban hành kế hoạch chuyển đổi trên phạm vi toàn huyện. Kế hoạch này cũng sử dụng Mẫu số 02.CĐ Phụ lục X của Nghị định 94/2019/NĐ-CP.
Trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp xã: Căn cứ vào nhu cầu chuyển đổi của tổ chức và cá nhân trên địa bàn, cũng như kế hoạch chuyển đổi của cấp huyện để ban hành kế hoạch chuyển đổi trên địa bàn xã. Kế hoạch này được thực hiện theo Mẫu số 03.CĐ Phụ lục X của Nghị định 94/2019/NĐ-CP.
Để chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa thì có cần căn cứ vào kế hoạch sử dụng đất như việc chuyển mục đích sử dụng đất hay không?
Có. Việc cho phép chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa cũng cần phải căn cứ vào kế hoạch sử dụng đất của địa phương.
Có được làm hư hỏng hệ thống thủy lợi, giao thông nội đồng khi chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa không?
Không, trường hợp làm hư hỏng hệ thống thủy lợi, giao thông nội đồng phải có biện pháp khắc phục kịp thời và phải bồi thường nếu gây ảnh hưởng xấu tới sản xuất lúa của các hộ ở khu vực liền kề
Có cần áp dụng các biện pháp phòng, chống ô nhiễm, thoái hóa môi trường đất, nước, khi chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa không?
Có, phải áp dụng các biện pháp phòng, chống ô nhiễm, thoái hóa môi trường đất, nước, không làm ảnh hưởng tới sản xuất lúa của khu vực liền kề. Trường hợp gây ảnh hưởng xấu phải có biện pháp khắc phục kịp thời và phải bồi thường thiệt hại.
Nếu tôi muốn kết hợp trồng lúa với nuôi trồng thủy sản, tôi có thể hạ thấp mặt bằng bao nhiêu?
Theo quy định tại Nghị định 94/2019/NĐ-CP, khi chuyển đổi từ trồng lúa sang trồng lúa kết hợp nuôi trồng thủy sản, bạn được phép hạ thấp mặt bằng nuôi trồng thủy sản tối đa 20% diện tích đất trồng lúa và độ sâu không quá 120cm so với mặt ruộng. Tuy nhiên, việc hạ thấp mặt bằng cần đảm bảo không gây ảnh hưởng đến hệ thống thủy lợi và các khu vực trồng lúa lân cận.
Như vậy, để chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa cũng cần tuân theo những điều kiện được quy định của pháp luật. Hi vọng qua bài viết này, quý khách đã có thể nắm rõ những quy định về điều kiện cũng như thủ tục trong việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào khác, hãy liên hệ ngay với ACC HCM để được tư vấn và giải đáp.
