Đất đai bỏ hoang vì dự án nông nghiệp công nghệ cao 6 năm chưa triển khai

Dự án FAM Quảng Trị: Lãng phí đất đai sau 6 năm chậm triển khai và đề xuất chấm dứt

Dự án Vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao FAM – Quảng Trị, mặc dù được kỳ vọng sẽ là một dự án mang lại nhiều lợi ích kinh tế cho địa phương và có quy mô lớn, nhưng sau hơn 6 năm triển khai, dự án này vẫn chưa thể đi vào hoạt động. Mặc dù được chấp thuận đầu tư từ tháng 6/2018 và điều chỉnh chủ trương vào tháng 6/2019, Dự án FAM Quảng Trị tại huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị, hiện vẫn trong tình trạng “đắp chiếu” và gây lãng phí nguồn lực đất đai, gây bức xúc trong cộng đồng địa phương.

Tiến độ dự án chậm chạp, đất đai bỏ hoang

Dự án FAM Quảng Trị được triển khai trên diện tích khoảng 200 ha tại Tiểu khu 764 và 765 thuộc xã Cam Tuyền, huyện Cam Lộ. Dự án này được đầu tư bởi Công ty TNHH Sản xuất và Kinh doanh xuất nhập khẩu nông sản FAM Quảng Trị, thuộc Tập đoàn FLC, với tổng mức đầu tư dự kiến lên tới 371 tỉ đồng. Mục tiêu của dự án là xây dựng một vùng sản xuất nông nghiệp với quy mô lớn, áp dụng công nghệ cao, tự động hóa, cơ giới hóa, nhằm phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu, cũng như bảo quản, sơ chế và chế biến các sản phẩm nông sản theo công nghệ tiên tiến.

Sau khi được phê duyệt chủ trương đầu tư, công ty đã phối hợp với chính quyền địa phương để thực hiện các thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng rừng và trồng rừng thay thế, đồng thời chi trả tạm ứng hơn 5,2 tỉ đồng để giải phóng mặt bằng (GPMB) cho khoảng 60 ha đất. Tuy nhiên, từ đó đến nay, dù đã có kế hoạch và cam kết từ phía nhà đầu tư, dự án vẫn chưa thể triển khai. Mặc dù đã thực hiện một số công tác san gạt và phong hóa mặt bằng, nhưng sau đó công ty đã ngừng thi công và không thực hiện bất kỳ bước tiếp theo nào.

Người dân “tận dụng” đất dự án

Sự chậm trễ kéo dài này đã dẫn đến tình trạng đất đai bị bỏ hoang trong suốt nhiều năm, làm lãng phí một diện tích lớn mà đáng lẽ có thể sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp hoặc phát triển dự án khác. Do không có dự án triển khai, nhiều hộ dân tại xã Cam Tuyền đã tận dụng diện tích đất của dự án để trồng cây keo tràm. Họ cho rằng nếu không sử dụng đất, sẽ gây lãng phí trong khi bản thân họ lại thiếu đất sản xuất.

Mặc dù chính quyền địa phương và các đoàn thể đã cố gắng tuyên truyền, vận động và thực hiện cưỡng chế, nhưng tình trạng này vẫn không thể dừng lại. Theo Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Cam Tuyền, Nguyễn Anh Tuân, hiện có khoảng 50 hộ dân đã trồng cây keo tràm trên diện tích 60 ha đất đã GPMB thuộc dự án, và diện tích này đã được trồng keo trong vài năm qua. Người dân cho biết họ chỉ làm vậy vì đất bỏ hoang quá lâu, và nếu dự án tiếp tục triển khai, họ sẵn sàng trả lại đất.

Đề xuất chấm dứt dự án và xử lý đất đai hiệu quả

Theo thông tin từ Sở Tài chính tỉnh Quảng Trị, dù được chấp thuận từ năm 2018, nhưng đến nay dự án FAM Quảng Trị vẫn chưa hoàn thành các thủ tục cần thiết như thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi, thiết kế cơ sở, thiết kế bản vẽ thi công, công tác phòng cháy chữa cháy, cấp phép xây dựng, và một số thủ tục quan trọng khác. Hơn nữa, dù nhà đầu tư cam kết sẽ tiếp tục triển khai dự án và đã xin gia hạn nhiều lần, nhưng thực tế là công ty không thể hiện quyết tâm và sự chủ động trong việc thực hiện dự án.

Tình trạng kéo dài này đã khiến Sở Tài chính tỉnh Quảng Trị phải đề xuất một phương án chấm dứt dự án FAM Quảng Trị để giải quyết dứt điểm các vấn đề tồn đọng, tránh lãng phí đất đai và đảm bảo an ninh trật tự tại khu vực dự kiến thực hiện dự án. Cụ thể, Sở Tài chính đã đề nghị UBND tỉnh xem xét chấm dứt hoạt động của toàn bộ dự án, và giao UBND huyện Cam Lộ quản lý, có phương án sử dụng hiệu quả 60 ha đất đã GPMB, cũng như tiếp tục thu hút các nhà đầu tư khác để nghiên cứu và triển khai các dự án khả thi hơn.

Cần có giải pháp nhanh chóng để tránh lãng phí nguồn lực

Việc chấm dứt dự án FAM Quảng Trị không chỉ là một biện pháp giải quyết tình trạng đất đai bị bỏ hoang mà còn là cách để tạo cơ hội cho các dự án khác có khả năng triển khai hiệu quả hơn. Chính quyền địa phương đã nhiều lần kiến nghị với nhà đầu tư về việc hoàn trả số tiền hơn 351 triệu đồng chưa giải ngân trong công tác GPMB, nhằm đảm bảo quyền lợi cho người dân bị ảnh hưởng.

Phó Giám đốc Sở Tài chính Lê Thị Thương cho biết, dù Dự án FAM Quảng Trị là một trong những dự án trọng điểm của tỉnh, nhưng việc triển khai dự án chậm trễ như hiện nay gây thất vọng đối với cộng đồng và làm giảm niềm tin của người dân vào khả năng thực hiện các dự án nông nghiệp công nghệ cao. Chính quyền tỉnh Quảng Trị sẽ tiếp tục rà soát kỹ lưỡng các quy định và năng lực của nhà đầu tư, từ đó đề xuất phương án tối ưu để không chỉ giải quyết dứt điểm tình trạng hiện tại mà còn đảm bảo tiến trình phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh, tránh lãng phí tài nguyên đất đai.