Khi xã hội ngày càng phát triển, nhu cầu sử dụng và sở hữu đất đai trở nên thiết yếu hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, không phải loại đất nào cũng có thể dễ dàng chuyển đổi mục đích sử dụng và cấp sổ đỏ, đặc biệt là đất rừng phòng hộ. Trong bài viết này, ACC HCM sẽ cùng tìm hiểu về quy định pháp luật liên quan đến việc đất rừng phòng hộ có được cấp sổ đỏ không và những điều kiện cần thiết để được cấp sổ đỏ cho loại đất đặc biệt này.
Sau khi nắm rõ được khái niệm của đất rừng phòng hộ, thì đất rừng phòng hộ có được cấp sổ đỏ không là câu hỏi được nhiều người quan tâm. Theo Khoản 1 Điều 99 của Luật Đất đai 2013, các trường hợp sử dụng đất được cấp sổ đỏ bao gồm:
Người sử dụng đất có đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo các điều 100, 101 và 102 của Luật Đất đai 2013;
Người được Nhà nước giao đất hoặc cho thuê đất từ sau ngày 01/7/2014;
Người nhận chuyển đổi, chuyển nhượng, thừa kế, tặng cho quyền sử dụng đất, nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất hoặc xử lý hợp đồng thế chấp để thu hồi nợ.
Ngoài ra, Điều 19 Nghị định 43/2014/NĐ-CP quy định các trường hợp không được cấp sổ đỏ bao gồm:
Tổ chức và cộng đồng dân cư được Nhà nước giao đất quản lý theo Điều 8 của Luật Đất đai.
Người quản lý và sử dụng đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích của xã, phường, thị trấn.
Người thuê hoặc thuê lại đất của người sử dụng đất, trừ trường hợp thuê từ nhà đầu tư xây dựng, kinh doanh hạ tầng trong khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế.
Người nhận khoán đất trong nông trường, lâm trường, doanh nghiệp nông, lâm nghiệp, ban quản lý đất rừng phòng hộ, ban quản lý rừng đặc dụng.
Người đang sử dụng đất không đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.
Người sử dụng đất đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận nhưng đã có thông báo hoặc quyết định thu hồi đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Tổ chức và Ủy ban nhân dân cấp xã được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất để xây dựng công trình công cộng như đường giao thông, công trình dẫn nước, xăng, dầu, khí, đường dây truyền tải điện, thông tin, khu vui chơi giải trí ngoài trời, nghĩa trang, nghĩa địa không nhằm mục đích kinh doanh.
Từ các quy định trên, có thể kết luận rằng đất rừng phòng hộ không được cấp sổ đỏ trong phần lớn các trường hợp, đặc biệt là khi đất được nhận khoán.
Tuy nhiên, đất rừng phòng hộ có được cấp sổ đỏ trong một số trường hợp cụ thể. Nếu đất rừng phòng hộ được Nhà nước giao trực tiếp hoặc cho thuê và đáp ứng các điều kiện theo quy định pháp luật, việc cấp sổ đỏ cho đất rừng phòng hộ có thể được thực hiện. Điều này có nghĩa là mặc dù đất rừng phòng hộ không được cấp sổ đỏ theo quy định chung, nhưng trong những tình huống nhất định, khi có sự cho phép và điều kiện hợp lệ, đất rừng phòng hộ vẫn có thể được cấp sổ đỏ.
2. Đất rừng phòng hộ là gì và được phân loại như thế nào?
Theo quy định tại Điều 5 Luật Lâm nghiệp 2015, rừng phòng hộ là loại rừng có vai trò chủ yếu trong việc bảo vệ nguồn nước, đất đai, chống xói mòn, ngăn ngừa lũ quét, lũ ống và sạt lở, cũng như chống sa mạc hóa. Ngoài ra, rừng phòng hộ còn giúp giảm thiểu thiên tai, điều hòa khí hậu, và đóng góp vào bảo vệ môi trường, an ninh quốc phòng, cùng với việc kết hợp du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng và giải trí.
Dựa trên khái niệm này, đất rừng phòng hộ là loại đất được sử dụng nhằm mục đích trồng rừng để đáp ứng các điều kiện bảo vệ môi trường. Đất rừng phòng hộ được phân loại thành các loại sau:
Đất rừng phòng hộ đầu nguồn;
Đất rừng phòng hộ có chức năng chắn gió, chắn cát bay;
Đất rừng phòng hộ có tác dụng chắn sóng, lấn biển;
Đất rừng phòng hộ có nhiệm vụ bảo vệ môi trường sinh thái.
3. Quy định về chuyển đổi mục đích sử dụng đất của đất rừng phòng hộ
Việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng phòng hộ có thể thực hiện được, nhưng cần tuân thủ quy định pháp luật và có sự chấp thuận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Theo Điều 121 Luật Đất đai 2024:
Điều kiện chuyển đổi đất rừng phòng hộ sang mục đích sử dụng khác:
Phải được phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp phép: Theo quy định tại điểm c Khoản 1 Điều 121 Luật Đất đai 2024, việc chuyển đổi đất rừng phòng hộ sang mục đích khác trong nhóm đất nông nghiệp phải được sự phê duyệt của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Điều 121. Chuyển mục đích sử dụng đất
1. Các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất phải được phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền bao gồm:
a) Chuyển đất trồng lúa sang đất trồng cây lâu năm, đất trồng rừng, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối;
b) Chuyển đất trồng cây hàng năm khác sang đất nuôi trồng thủy sản nước mặn, đất làm muối, đất nuôi trồng thủy sản dưới hình thức ao, hồ, đầm;
c) Chuyển đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất sang sử dụng vào mục đích khác trong nhóm đất nông nghiệp;
d) Chuyển đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp;
e) Chuyển đất phi nông nghiệp được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất sang đất phi nông nghiệp được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc thuê đất;
f) Chuyển đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất ở;
g) Chuyển đất xây dựng công trình sự nghiệp, đất sử dụng vào mục đích công cộng có mục đích kinh doanh, đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp không phải là đất thương mại, dịch vụ sang đất thương mại, dịch vụ; chuyển đất thương mại, dịch vụ, đất xây dựng công trình sự nghiệp sang đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp…”
Tuân thủ quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất: Việc chuyển đổi cần phải phù hợp với quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt. Điều này đảm bảo rằng việc chuyển đổi không gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường và các mục tiêu bảo vệ rừng.
Tóm lại, việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng phòng hộ sang mục đích khác trong nhóm đất nông nghiệp là có khả thi nhưng cần tuân thủ quy định pháp luật nghiêm ngặt và được sự chấp thuận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Điều kiện chuyển đổi đất rừng phòng hộ sang mục đích sử dụng khác:
>>>> Mời các bạn đọc thêm bài viết Thủ tục ủy quyền mua bán nhà đất tại đây để biết thêm thông tin chi tiết: Thủ tục ủy quyền mua bán nhà đất
4. Câu hỏi thường gặp
Đất rừng phòng hộ có thể được cấp sổ đỏ khi có dự án đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng.
Không. Đất rừng phòng hộ không được cấp sổ đỏ ngay cả khi có dự án đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, vì mục đích chính của loại đất này là bảo vệ môi trường và hệ sinh thái.
Nếu đất rừng phòng hộ được sử dụng sai mục đích, chủ sở hữu có thể bị xử phạt hành chính theo quy định của pháp luật.
Có. Việc sử dụng đất rừng phòng hộ sai mục đích có thể bị xử phạt hành chính theo quy định của Nghị định 91/2019/NĐ-CP.
Đất rừng phòng hộ có được cấp sổ đỏ trong trường hợp chuyển mục đích sử dụng thành đất ở.
Không. Pháp luật không cho phép chuyển mục đích sử dụng đất rừng phòng hộ sang đất ở, do đó đất rừng phòng hộ không được cấp sổ đỏ.
Việc đất rừng phòng hộ được cấp sổ đỏ không được phép theo quy định pháp luật hiện hành trừ loại đất được Nhà nước giao và thỏa mãn các điều kiện để cấp sổ đỏ. Đất rừng phòng hộ thuộc nhóm đất nông nghiệp và có chức năng bảo vệ môi trường, do đó không thể chuyển đổi mục đích sử dụng thành đất ở hoặc đất phi nông nghiệp khác. Những hành vi sử dụng đất rừng phòng hộ sai mục đích sử dụng đất có thể bị xử phạt nghiêm khắc theo các quy định hiện hành.
Nếu khách hàng cần tư vấn thêm về các vấn đề pháp lý liên quan đến đất đai hoặc dịch vụ pháp lý khác, ACC HCM là lựa chọn đáng tin cậy. Chúng tôi là một trong những đơn vị hàng đầu cung cấp dịch vụ pháp lý chuyên nghiệp tại TPHCM, với đội ngũ luật sư và chuyên gia giàu kinh nghiệm. ACC HCM cam kết hỗ trợ bạn giải quyết các vấn đề pháp lý một cách hiệu quả và chính xác, hãy liên hệ chúng tôi.
