Đô thị phát triển, việc giải phóng mặt bằng xây dựng và tái định cư trở thành một vấn đề được nhiều người quan tâm. Chính vì vậy, việc nắm rõ các quy định và thủ tục liên quan đến giao đất tái định cư là rất cần thiết. Bài viết về “Thủ tục giao đất tái định cư theo quy định” sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về quy trình tái định cư. Qua đó, ACC HCM cũng giúp cho bạn biết thêm nhiều kiến thức pháp luật cũng như biết được quyền lợi của bản thân.
Giao đất tái định cư là quá trình nhà nước cấp đất cho các hộ gia đình hoặc cá nhân bị ảnh hưởng bởi các dự án. Mục đích của việc giao đất tái định cư là để đảm bảo quyền lợi của người dân, giúp họ có nơi ở mới ổn định sau khi bị giải tỏa đất đai.
Đất tái định cư là đất thổ cư, có đầy đủ quyền sở hữu được cấp cho các chủ sở hữu mới theo quy định của pháp luật hiện hành. Đất này đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nên người được thừa hưởng cũng có các quyền sử dụng đất hợp pháp như các loại đất ở thông thường khác.
2. Điều kiện để người dân được giao đất tái định cư
Theo quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều 79 của Luật Đất đai có quy định rõ như sau: Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ở và người Việt Nam định cư ở nước ngoài sở hữu nhà ở gắn liền với đất sẽ được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất. Nếu người dân không còn đất ở hoặc nhà ở nào khác trong khu vực nơi thu hồi, họ sẽ được bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở khu tái định cư. Nếu không có nhu cầu nhận bồi thường bằng đất hoặc nhà ở, họ sẽ được bồi thường bằng tiền.
Hơn nữa, theo Điểm a Khoản 1 Điều 6 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP, việc bồi thường chỉ được thực hiện khi hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi hết đất ở hoặc phần diện tích còn lại không đủ điều kiện để ở. Những điều kiện được đặt ra nhằm giúp việc giao đất tái định cư được minh bạch, công bằng.
3. Thủ tục giao đất tái định cư theo quy định
Đất tái định cư là loại đất mà Nhà nước cấp cho người bị thu hồi đất nhằm bồi thường, với mục đích giúp họ có chỗ ở mới và ổn định cuộc sống. Về mặt pháp lý, đất tái định cư được xem là đất ở, và chủ sở hữu có toàn quyền sử dụng theo quy định hiện hành. Khi được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, người sử dụng có quyền hợp pháp tương tự như đối với các loại đất ở thông thường khác.
3.1. Hồ sơ giao đất tái định cư theo quy định
Để có thể bàn giao đất tái định cư thì hồ sơ cần phải có đủ các giấy tờ sau:
Đơn vị giao đất, cho thuê đất (theo Mẫu số 01/DK, Ban hành kèm theo Thông tư số 30/2014/TT-BTNMT ngày 02 tháng 6 năm 2014 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường)
Tờ khai thực hiện tiền sử dụng đất, tiền lệ phí trước bạ (theo mẫu của Bộ Tài chính)
Đơn đề nghị ghi nợ tiền sử dụng đất và giấy tờ chứng minh thuộc đối tượng ghi nợ tiền sử dụng đất (nếu thuộc đối tượng và có nhu cầu nợ tiền sử dụng đất)
Phiếu chuyển Thông tin địa chính; Quyết định giao lại đất tái định cư; Đơn đề nghị ghi nợ tiền sử dụng đất và giấy tờ chứng minh thuộc đối tượng ghi nợ tiền sử dụng đất (nếu có); Tờ khai lệ phí trước bạ; Tờ khai tiền sử dụng đất; Tờ khai thuế sử dụng đất phi nông nghiệp.
3.2. Thủ tục giao đất tái định cư theo quy định
Bước 1: Tiếp nhận hồ sơ đề nghị giải quyết Công dân đã nhận tiền bồi thường và hỗ trợ theo phương án được Ủy ban nhân dân tỉnh phê duyệt cần nộp 01 bộ hồ sơ đề nghị giao lại đất tái định cư cho Ban Quản lý Khu kinh tế. Trong vòng 01 ngày làm việc, Ban Quản lý Khu kinh tế có trách nhiệm kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ, lập phiếu hẹn và chuyển hồ sơ đến Phòng Quản lý Tài nguyên và Môi trường để xử lý.
Bước 2: Thẩm định hồ sơ và ra quyết định giao lại đất Trong thời gian không quá 03 ngày làm việc, Phòng Quản lý Tài nguyên và Môi trường sẽ thẩm định hồ sơ, trình Trưởng ban Ban Quản lý Khu kinh tế ra quyết định giao lại đất. Sau đó, thông báo kết quả và hướng dẫn người sử dụng đất kê khai, thực hiện nghĩa vụ tài chính, đồng thời tiếp nhận Tờ khai thực hiện nghĩa vụ tài chính và chuyển hồ sơ đến cơ quan thuế để xác định nghĩa vụ tài chính.
Bước 3: Xác định và thực hiện nghĩa vụ tài chính Cơ quan thuế sẽ xác định nghĩa vụ tài chính trong thời gian không quá 02 ngày làm việc và gửi kết quả cho Ban Quản lý Khu kinh tế để thông báo cho người sử dụng đất thực hiện nghĩa vụ tài chính. Sau khi hoàn thành nghĩa vụ tài chính, người sử dụng đất phải nộp biên lai gốc cho Ban Quản lý Khu kinh tế để chuyển cho Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai.
Bước 4: Đề nghị cấp Giấy chứng nhận Trong thời gian không quá 01 ngày làm việc kể từ khi nhận chứng từ hoàn thành nghĩa vụ tài chính, Ban Quản lý Khu kinh tế sẽ gửi hồ sơ đề nghị cấp Giấy chứng nhận đến Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai thông qua Bộ phận nhận và trả kết quả của Ủy ban nhân dân cấp huyện, để cập nhật hồ sơ địa chính và trình cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận.
Bước 5: Chuyển hồ sơ Trong thời gian không quá 0,5 ngày làm việc kể từ khi nhận hồ sơ, Bộ phận nhận và trả kết quả của Ủy ban nhân dân cấp huyện sẽ chuyển hồ sơ đến Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai.
Bước 6: Kiểm tra và chuẩn bị hồ sơ Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai sẽ thực hiện kiểm tra và chuẩn bị hồ sơ để trình cấp Giấy chứng nhận trong thời gian không quá 2,5 ngày làm việc kể từ khi nhận hồ sơ, đồng thời chuyển hồ sơ đến Phòng Tài nguyên và Môi trường cấp huyện để trình Ủy ban nhân dân cấp huyện cấp Giấy chứng nhận.
Bước 7: Cấp Giấy chứng nhận Phòng Tài nguyên và Môi trường cấp huyện sẽ thẩm định và trình Ủy ban nhân dân cấp huyện cấp Giấy chứng nhận trong thời gian không quá 03 ngày làm việc kể từ khi nhận hồ sơ. Sau khi có quyết định và Giấy chứng nhận, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai sẽ cập nhật cơ sở dữ liệu, đăng ký vào hồ sơ địa chính và chuyển kết quả cho Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của Ủy ban nhân dân cấp huyện.
Bước 8: Trả kết quả Trong thời gian không quá 01 ngày làm việc sau khi nhận Giấy chứng nhận, Ban Quản lý Khu kinh tế sẽ liên hệ và trao Giấy chứng nhận, bàn giao đất thực địa cho người sử dụng đất.
Thủ tục giao đất tái định cư theo quy định
4. Đất tái định cư phải đảm bảo những yêu cầu gì?
Trước khi giao đất tái định cư thì khu vực này cần phải đạt yêu cầu cơ bản theo quy định của Luật. Căn cứ vào khoản 2 Điều 110 Luật Đất đai 2024, khu tái định cư phải đáp ứng một số vấn đề sau để đảm bảo tính khả thi và tiện nghi cho người dân.
Hạ tầng kỹ thuật của khu tái định cư tối thiểu phải đạt tiêu chuẩn nông thôn mới đối với vùng nông thôn và tiêu chuẩn đô thị đối với khu vực đô thị. Điều này bao gồm việc đảm bảo đường giao thông kết nối với khu vực lân cận, cung cấp điện chiếu sáng, sinh hoạt, cũng như hệ thống cấp, thoát nước, thông tin liên lạc và xử lý môi trường.
Văn hóa, xã hội cũng cần được chú trọng, đảm bảo. Người dân phải có khả năng tiếp cận dịch vụ y tế, giáo dục, văn hóa, thể thao, chợ, thương mại, dịch vụ,…Khu tái định cư phải phù hợp với điều kiện, phong tục và tập quán của từng vùng, miền. Như vậy thì người dân mới có thể yên tâm sinh hoạt ở khu tái định cư.
Đất tái định cư phải đảm bảo những yêu cầu gì?
5.Giá đất tái định cư
Quy định về giá đất sẽ do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định. Điều này có ý nghĩa quan trọng trong việc xác định mức giá đất và giá nhà ở tại các khu vực tái định cư chính xác nhất. Vì chính quyền địa phương sẽ nắm rõ về điều kiện kinh tế, xã hội và nhu cầu thực tế của từng địa phương.
Một trong những điểm nổi bật của quy định này là sự linh hoạt trong việc xác định giá đất. Luật không đưa ra một mức giá cố định hay công thức tính toán cụ thể, mà để lại cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyền quyết định. Điều này có nghĩa là mức giá sẽ được điều chỉnh tùy thuộc vào tình hình thị trường, các yếu tố kinh tế, và nhu cầu thực tế tại khu vực đó.
Ở mỗi địa phương, giá đất và giá nhà ở tái định cư có thể khác nhau, phản ánh sự đa dạng trong điều kiện sống, phát triển hạ tầng và mức thu nhập của người dân. Hơn nữa, việc quyết định giá đất còn liên quan đến nhiều yếu tố của địa phương như: chính sách phát triển kinh tế – xã hội, các chương trình hỗ trợ người dân trong quá trình tái định cư, khả năng tài chính của ngân sách địa phương. Do đó, tùy thuộc vào từng khu vực mà khi giao đất tái định cư sẽ có những mức giá khác nhau.
6. Câu hỏi thường gặp
Thời gian thực hiện thủ tục giao đất tái định cư theo quy định là bao lâu?
Thời gian thực hiện thủ tục giao đất tái định cư thường phụ thuộc vào quy trình của từng địa phương, nhưng thông thường, thời gian hoàn tất các bước sẽ từ 20 đến 35 ngày làm việc.
Người nhận đất có cần phải nộp tiền sử dụng đất khi nhận đất tái định cư không?
Có, người nhận đất tái định cư cần nộp tiền sử dụng đất hoặc tiền thuê đất tùy thuộc vào hình thức giao đất tái định cư mà họ nhận được.
Có phải tất cả các hộ dân bị thu hồi đất đều được giao đất tái định cư không?
Không phải tất cả hộ dân đều được giao đất tái định cư. Việc giao đất phụ thuộc vào điều kiện cụ thể của từng hộ, như tình trạng đất đai, nhà ở và các yếu tố khác theo quy định của pháp luật.
ACC HCM đã mang đến cho bạn đọc thông tin hữu ích về Thủ tục giao đất tái định cư theo quy định của Luật. Việc nắm vững quy định và tiến hành đúng trình tự thủ tục giúp người dân nhanh chóng ổn định cuộc sống tránh những rủi ro pháp lý không đáng có. Liên hệ ngay với ACC HCM để được giải đáp, hỗ trợ các vấn đề pháp lý mà khách hàng đang gặp phải.
