Tăng tốc xây dựng Hệ thống thông tin đất đai quốc gia: Hoàn thiện pháp lý, đẩy mạnh số hóa và kết nối liên thông toàn quốc

Đẩy nhanh xây dựng Hệ thống thông tin đất đai quốc gia: Hoàn thiện hành lang pháp lý, tăng tốc số hóa và kết nối dữ liệu

Luật Đất đai năm 2024 đã chính thức xác lập định hướng xây dựng Hệ thống thông tin đất đai quốc gia theo mô hình tập trung, thống nhất từ Trung ương đến địa phương. Hệ thống này không chỉ bảo đảm tính kết nối, liên thông và đa mục tiêu, mà còn hướng tới mục tiêu vận hành toàn diện vào năm 2025, phục vụ hiệu quả công tác quản lý nhà nước và cải cách hành chính.

Trên nền tảng đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã xây dựng và ban hành đồng bộ khung pháp lý để triển khai hệ thống. Nổi bật là Nghị định số 101/2024/NĐ-CP về điều tra cơ bản đất đai, đăng ký, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quản lý hệ thống thông tin đất đai; Thông tư số 09/2024/TT-BTNMT quy định về cấu trúc dữ liệu và yêu cầu kỹ thuật cho phần mềm ứng dụng của hệ thống; và Thông tư số 25/2024/TT-BTNMT hướng dẫn quy trình xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai. Các văn bản này đóng vai trò là nền tảng pháp lý quan trọng, đảm bảo tiến độ và tính thống nhất trong quá trình thực hiện.

Ngay từ năm 2024, Bộ đã thành lập Ban Chỉ đạo và các Tổ công tác chuyên trách, trực tiếp theo dõi, đôn đốc các địa phương trong quá trình triển khai. Bên cạnh đó, Bộ còn phối hợp với Bộ Tài chính xây dựng phương án hỗ trợ ngân sách trung ương, nhằm tháo gỡ khó khăn về nguồn lực cho các tỉnh, đặc biệt là khu vực còn chậm tiến độ.

Cùng với đó, Dự án “Xây dựng, hoàn thiện Hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu tài nguyên và môi trường (Giai đoạn I)” đang được triển khai mạnh mẽ, cung cấp phần mềm ứng dụng và hạ tầng công nghệ thông tin đồng bộ trên cả nước. Mục tiêu là vận hành thống nhất toàn hệ thống vào năm 2025.

Tính đến đầu năm 2025, nhiều kết quả tích cực đã được ghi nhận. Ở cấp Trung ương, 4 khối dữ liệu trọng yếu đã được hoàn thiện và vận hành gồm: dữ liệu thống kê, kiểm kê đất đai; quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; bảng giá đất; và dữ liệu điều tra, đánh giá đất. Các dữ liệu này đã hỗ trợ đáng kể cho công tác quản lý, hoạch định chính sách.

Báo cáo tại phiên họp đầu tiên của Ban Chỉ đạo Chính phủ về chuyển đổi số và Đề án 06 vào tháng 3/2025 cho thấy, toàn bộ 63 tỉnh, thành phố đã kết nối và chia sẻ dữ liệu đất đai với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, tạo nền tảng dữ liệu tích hợp phục vụ cải cách thủ tục hành chính. Trong đó, 462/705 đơn vị cấp huyện đã tham gia chia sẻ dữ liệu và 484/696 đơn vị cấp huyện đã hoàn thành số hóa dữ liệu địa chính, đưa vào vận hành gần 50 triệu thửa đất.

Đáng chú ý, 19/63 tỉnh, thành phố đã tích hợp dữ liệu đất đai vào quy trình giải quyết thủ tục cư trú qua dịch vụ công trực tuyến của Bộ Công an, còn 49 tỉnh, thành đã kết nối, liên thông giữa cơ quan đăng ký đất đai và cơ quan thuế, giúp rút ngắn thời gian xác định nghĩa vụ tài chính.

Một số địa phương như TP.HCM, Đồng Nai, Bình Dương và Khánh Hòa đang đi đầu trong triển khai, khai thác hiệu quả cơ sở dữ liệu, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân và doanh nghiệp. Tuy nhiên, một số tỉnh miền núi, vùng sâu vùng xa vẫn còn gặp nhiều khó khăn do thiếu nguồn lực và cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin.

Bên cạnh đó, hồ sơ đất đai tại nhiều nơi được hình thành qua nhiều thời kỳ, thiếu đồng nhất, gây khó khăn cho việc số hóa và cập nhật thông tin chính xác. Bộ trưởng Đỗ Đức Duy đánh giá, đây là một trong những thách thức lớn cần sớm được tháo gỡ.

Để đảm bảo mục tiêu đưa hệ thống thông tin đất đai quốc gia vào vận hành vào năm 2025, Bộ Nông nghiệp và Môi trường yêu cầu các địa phương rà soát lại kế hoạch hành động, ưu tiên bố trí kinh phí, đẩy mạnh liên thông giữa các cơ quan chuyên môn, đồng thời tăng cường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ. Ngoài ra, các giải pháp rút ngắn thời gian xử lý thủ tục hành chính, giảm phụ thuộc vào ranh giới hành chính và đẩy mạnh số hóa là những nội dung được đặc biệt nhấn mạnh.

Việc hoàn thiện hệ thống thông tin đất đai không chỉ góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước mà còn tạo nền tảng cho chuyển đổi số trong lĩnh vực đất đai, góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế – xã hội và cải cách thủ tục hành chính trên cả nước.